Հեքիաթը

Ծովն էր, գիշերն էր, ես էի և դու,
Չորս հոգով էինք, էլ ոչ ոք չկար,
Թե իմանար մեզ ինչից է զրկում,
Առավոտն ինքն էլ երևի չգար։

Համո Սահյան

-Եկա՞ր։
-Ըհը։

Տղան ավելի շուտ կռահեց այդ «ըհն» աղջկա այնքան ծանոթ ժպիտից, քանի որ ծովի ալիքների աղմուկը չէր թողնի մի քանի քայլ այն կողմ գտնվող ձայնը լսել, հատկապես որ աղջկա շրթունքները բոլորովին չշարժվեցին։ Հազար անգամ հնչել էր այդ երկբառ երկխոսությունը, բայց շատ վաղուց՝ տարիներ առաջ, ու բոլորովին այլ տեղ ու այլ պայմաններում։

Նա մի քիչ մի կողմ քաշվեց նստած տեղից՝ աղջկան տեղ տալու համար, կարծես գիշերային այդ ծովափի դեռ տաք գլաքարերին այլես տեղ չկար նստելու։

-Սպասո՞ւմ էիր։

-Ըհը։

Աղջիկը եւս միայն կռահեց պատասխանը, քանի որ տղան ծովին էր նայում, որը այնքան աղմկում էր։ «Ուրախությունից երեւի»-մոգոնեց աղջիկը, քանի որ չէր ուզում, որ ծովն աղմկեր զուտ այն պատճառով, որ, ասենք, քամի էր։

«Սպասում էի, մոռացե՞լ ես, որ ես միշտ սպասում եմ։ Քեզ։ Համոզված, որ կգաս, կասկածելով, որ չես գա, պրկված նյարդերով ու անտարբեր դեմքով, հուսահատ մեկ-մեկ ու հոգնած հաճախ»։ Այդքանը չասեց, բայց դե կարիք կա՞ր։

Նստած էին՝ իրար հպված՝ հարազատի վստահությամբ ու երկար բաժանումի կարոտով։ Ծովը խաղաղվել էր, ալիքների մեղմ չլմփոցն էր միայն խախտում անդորրը, որ կլիներ, եթե այդ ձայնն էլ անջատեին։

Գիշեր էր, ու չնայած լուսին էլ չկար, բայց ծովի խորքից մի տեսակ լուսավորություն էր տարածվում հորիզոնով մեկ ու ավելի հեռու։ Մեկ-մեկ կայծկլտում էր սիգարետը։ Ծխեցին՝ շատ տարիների առաջվա պես՝ մեկ սիգարետ 2-ին։ Խմեցին կում-կում կոնյակից, էլի առաջվա պես՝ նույն տափաշշից։ Ու չնայած ավելի շատ լուռ էին, բայց այնքան բառեր փոխանակեցին՝ թեկուզ միմյանց հպված ուսերի միջոցով։ Անցածի ու հիշողությունների մասին, սպասումների ու ամենակարեւորը՝ ներկայի մասին, որը միայն այդ գիշերն էր ու ծովը, որ հին ընկերոջ պես փորձում էր ծածկել նրանց բոլոր կողմերից ու բոլորի աչքից։ Հասկանում էր սակայն, որ ծածկելով նրանց՝ ոչ թե կպաշտպանի, այլ կխեղդի պարզապես մի հին ու կրկնվող հեքիաթ, որը պարբերաբար հայտնագործում են բոլորն իրենք իրենց համար։ Ու էլի ալիքվում էր ծովն ու աղմկում էր, «ուրախությունից երեւի» կմտածեր աղջիկը։

Քիչ-քիչ մոտենում էր լուսաբացը։ Բայց ծովափի արդեն սառը գլաքարերին նստած երկուսը չէին վախենում դրանից, չնայած որ այն բաժանում էր նշանակում։ Միմյանց կրկին գտած լինելու վստահությունը ուժեղ էր այնքան, որ գիտեին. առավոտը կտա ամենագլխավոր հարցի պատասխանը… Ծովն ավելի ու ավելի էր աղմկում, ալիքները ջարդվում էին այդ երկուսի ոտքերի մոտ, հետ գնում ու նոր արագությամբ ու աղմուկով գալիս խոնարհվելու նրանց հեքիաթի անսահման զորության առաջ…

…Լուսամուտի ապակիները զրնգում էին ծովի ալեբախության ձայնից։ Լսվում էր, սակայն, այն մի քանի թռչուների ձայնը, որ ամառային օրվա առավոտները՝ 4.40-ի ու 4.50-ի միջեւ սկսում են իրենց առավոտյան ասուխոսը՝ լուսաբացի, արեւի, սպասելիքների ու հեքիաթների մասին։ Աղջիկը կրկին փակեց աչքերը, պինդ հպվեց բարձին ու կիսաժպիտը շրթունքներին՝ կրկին քնեց՝ վերջին վայրկյանին հասցնելով զարմանալ, թե քամու ձայնը որքան կարող է նման լինել ծովի ալիքների շառաչին…

ԱՐԾՐՈւՆ ԿՈՍՏԱՆԴՅԱՆ