ԳլխավորԼուր

Թալիբներն արգելել են շախմատն Աֆղանստանում

Շախմատ

Թալիբները կրոնական նկատառումներից ելնելով արգելել են շախմատն Աֆղանստանում։ Այս մասին հայտնում է Khaama Press գործակալությունը։

Սահմանափակումները մտցրել է Աֆղանստանի «առաքինության խրախուսման և արատների կանխարգելման նախարարությունը» ։ Այս մասին գործակալությանը հայտնել են երկրի սպորտի նախարարության պաշտոնյաները, նշելով, որ «քանի դեռ չեն գտնվել կրոնական հարցերի պատասխաններ, շախմատը  կմնա արգելված»։ Նախարարությունը հայտնել է նաև Աֆղանստանի շախմատի ֆեդերացիայի լուծարման մասին։

«Շախմատը, որը ժամանակին հայտնի սպորտաձև էր Աֆղանստանում, վերջին տարիներին վերածնունդ է ապրել։ «Թալիբանի» դիրքորոշումն արտացոլում է երկրում մշակութային և ժամանցային զբաղմունքների սահմանափակման նրանց ավելի լայն ռազմավարությունը ՝ վկայակոչելով իսլամական իրավական մեկնաբանությունները», — գրում է Khaama Press-ը։

Հավելենք, որ Աֆղանստանում 2022 թվականից աղջիկներին արգելվում է բարձրագույն կրթություն ստանալ։

«Թալիբան»-ը կրկին իշխանության եկավ Աֆղանստանում 2021 թվականի օգոստոսին՝ Քաբուլի գրավման և ամերիկյան զորքերի դուրսբերումից հետո տեղական կառավարության տապալման արդյունքում ։

Չնայած թալիբներին հաջողվել է վերականգնել հարաբերական անվտանգությունն Աֆղանստանում, ՄԱԿ-ի առաքելությունը արձանագրել է մարդու իրավունքների զանգվածային խախտումներ: Մասնավորապես, թալիբները սահմանափակում են խոսքի ազատությունը, ինչը հանգեցրել է ավելի քան 200 լրատվական կազմակերպությունների փակմանը 2021 թվականից ի վեր, ինչպես նաև խստորեն ճնշում են հակակառավարական ցույցերը և հետապնդում ընդդիմադիրներին:

Թալիբների իշխանությունը ճանաչված չէ ՄԱԿ անդամ ոչ մի երկրի կողմից։ Ընդ որում, մի քանի երկրներ երկխոսություն են սկսել խմբավորման հետ։ Մասնավորապես, 2023 թվականի դեկտեմբերին Ղազախստանի իշխանությունները շարժումը հանել են արգելված կազմակերպությունների ցանկից, իսկ 2024 թվականի սեպտեմբերին «Թալիբանը» հանվել էր Ղրղզստանում ահաբեկչական կազմակերպությունների ռեեստրից։

Ապրիլի 17-ին Ռուսաստանի Գերագույն դատարանը գլխավոր դատախազ Իգոր Կրասնովի հայցով կասեցրել է Ռուսաստանում «Թալիբան» շարժման գործունեության արգելքը ։ Շարժման հիշատակման ժամանակ «ճանաչվել է ահաբեկչական կազմակերպություն և կազմակերպության արգելված Է ՌԴ տարածքում» դրույթը պարտադիր է եղել 22 տարի։